«  »

Азотная кислота







-



:



.

:

-95

..

:

.

,1998

.


................................................................
...........................................................3


..............................................................
................................3




.................................................................
.............................................5


......10

,


...............................................................
..........14


..........................................20


..............................................................
..............22




.
HNO3
.


. 70-80%
.
,
; ;
,
.

( 60-62% HNO3)
(98-99% HNO3) .
.
, , ,
.

.

, , ,
, , . 70-
75% . 80
.

,
.

.


, .

, ,
.

.
, , -
.

,
, .

6221-82.
, ,
, , ,
(, , ).
-
(II), .

. ,
[%,]: N2 - 78,1, 2 - 21,0, Ar2 - 0,9; 2- 0,1-2,8.

SO2, NH3, CO2.
,

(SO2, SO3, H2S, 2H2, Cl2 .).
0,5-1,0 /3.

.
,
-, .

.
. ,
,
, - 2/,
1/, NH4NO3- 0,5 /.
- 20995-75.

,
( ),
:

, / 3,6

, / 50

pH 6,5-8,5

.
.

.


.

-
. 778 .
( )
.
..
.

XX
. :

NaNO3 + H2SO4 = HNO3 + NaHSO4


,
( 650 ..).
80-1600;
6
.
120 / HNO3. ,
, .

XX
,
. ,

8000 . .
(NO, NO2, HNO3)
.

1781 .
. 1814 . ..

.

1859 .

1901 .
( ). 1902 .
,
0,75 8000
. -
1904 .

,
- .
.
, 70000 * 1 N2
( 64 )

, 1913 .
,

.
.



. :
.




4NH3 + 5O2 = 4NO + 6H2O




2NO + O2 = 2NO2

3NO2 + H2O = 2HNO3 + NO

,
,

NH3 + 2O2 = HNO3 + H2O +421,2


.

,

, :

4NH3 + 5O2 = 4NO + 6H2O +907,3

4NH3 + 4O2 = 2N2O + 6H2O +1104,9

4NH3 + 3O2 = 2N2 + 6H2O +1269,1

, ,
.
.

.

,
.
, ,
,
.
,
.


700-8500 97-98%.

.


,
.
(1053 9000)

.

,
.
0,05-0,09 . 3193-59
:
Pt+4%Pd+3,5%Rh ( ,
) Pt+7,5%Rh ( ,
).
2 4 ( 3 .).
8 , 16 18 .


86-90%, - 95-97%, -
98%.

,
6000.
9000 8-16 .
,
.
, .

.
: -,
, -,

,
,
.
( )
50-65 ( ).
,
96%- .

, ,
,
. :

2NO + O2 = 2NO2

NO + NO2 = N2O3

2NO2 = N2O4

.
,
,
N2O4.

(NO, N2O3,NO2 N2O4)

N2O5 :
N2O .



.
,
NO .

, :

2NO2 + H2O = HNO3 + HNO2 +27,73

N2O4 + H2O = HNO3 + HNO2 +14,13

N2O3 + H2O = 2HNO2 +13,3

, -
,
, NO2 N2O4
.

NO2, N2O4
N2O3.

.




3HNO2 = HNO3 + 2NO + H2O -18

,
.

,
.




3NO2 + H2O = 2HNO3 + NO

3N2O3 + H2O = 2HNO3 + 4NO

, 50%
NO+NO2.
NO2.
,
.


, 0.1
, 60% HNO3,
.
.
50%,
8 - 60%.

,
,


.





.

, , ,
,
, ,
.

:

. 1450,
NO
.
. 700-10000 NO
95-98%.
650- 9000 ( 5*10-4
1,1*10-4).


. - ,
10% NH3, 96%
7050 700
. - , 9,5%
,
6000,
- .
, -
150-2000
4000.
.


. 9200
- ,

.

,
8000; ,
9 , 870-9000.

.


.

,
NO 100%.

.


9000
96%.
, .
,

.

3. .
,
. 2:NH3=1,25
( 14,4%)
. NO
,
14,4%.
9,5-11,5%,
O2:NH3=2(1,7.

,


NH3+2O2=HNO3+H2O

O2:NH3=2,
, 9,5%. ,
9,5%
NO,
.

- ,

33,3%.
, .

4. . ,
. 0,0002%

80%. ,
, , ,. , ,
, .


.
NO .
10-15% .

.
.
() (2)
( ).
,

t=V/W

t - , ;

V - , 3;

W - 3*-1.


.
,
NO, ,

.
1-2*10-4.

6. . -
, ,
.

, .

.

:

2NO+O2=2NO2 (+26,92 )
: lgK=
lg((PNO2*PO2)/PNO2)=-5749/T+1,751lgT-0,0005T+2,839.

. 2000 1
100%,
,
. 7000
NO2 .


:

1. . , ,
,
, .

. ,
,
NO. 40
00 .

20-400.

,
,
, , .

2. .
HNO3
.
. , ,
93-97%, 8 -96-99%.
,
: 1; 1,2; 1,7; 3,5; 4; 5; 7; 9 .

.


: ,

(
, ).

.1
.


,
,
.

,
.
-. -
800 1600.
.
400
, 2-3% .


, ,
, 25-30% .

, 6-8 .
.
.
,
.
,
3,5-5%.
92-94%.
.
,
NO 50-60%.

, ,

.

, 8 ,
.2. , -
, ,
. 8 110-1200
,
.

, 20, 19
18.


17,
16
- 13. -
40-500
50-53%- , ,
15,
, .

14
10 .
, 2.
,
.
11, 8,
.

,
9. 54-58%- , 2-4%
, .

40% ,
. ,
,
.


.
,
. ,
, ,
6-9 .
.



, , , ,
, .

,
,
- .

.



, . ,
;
,
.


1 3,5 .

.

.

(.3). I,
II, - 7 8.

- ,
2,
.

3.

4, - 5.
2800 .
6, .

, ,
III.

, , ,
.
. 40
4500. .

.4 ,
9 . 7,
() 11 1.
3.
.
.
350350 500


.

. 8; 29 ( 5).
4, , 2
1 . ,
.
.

.
.6.


3 45 , IXI8H9.
1 40 .
. 2
.

,
.
4.

, ,
2, .
500 2.

.


:
; ,
...
; ,
.


,
- .
(
).


,
.


.

, Pd Rh,
.

.

.., .. . .: , 1970.
496.

.. . .1973.

, .1. .: , 1986.

, .2. .: 1987.

.. . . .: , 1969.
384.

.., .., ..
. .: , 1967. 418.


?
?
?